door Hans Hofman, Stedenbouwkundige (Buro Hofsteden bv)
Bladel: het Siena van de Kempen
Bent u weleens in Italië geweest? Ik, Hans Hofman, wel. Sterker nog: heel vaak. Ik ben dol op dat land. Behalve in Rome, was ik 25 jaar geleden nog niet op veel plekken in dat land geweest. Mijn ouders waren toen wel al een keer in Toscane geweest en waren hier heel enthousiast over. Ze wisten dat gevoel op een goede manier op mij over te brengen en het jaar daarna ging ik er samen met mijn vrouw ook naar toe. Eén van de steden die we destijds voor het eerst bezochten was Siena. Deze stad heeft veel indruk op ons gemaakt. Behalve prachtige bebouwing en sfeervolle straten heeft deze stad ook een fantastisch centraal plein, genaamd ‘Piazza del Campo’.
Een goed plein
Piazza del Campo wordt vaak één van de mooiste pleinen van Europa genoemd. Dit komt doordat dit plein veel kenmerken heeft, die er voor zorgen dat het een aantrekkelijke en kwalitatieve ruimte is. Om te beginnen zijn ‘de verhoudingen’ een belangrijk kenmerk. De aan het plein grenzende gebouwen vormen namelijk de ‘wanden’ van het plein. Om een goed plein te vormen, is het belangrijk dat deze wanden in de juiste verhouding zijn met het plein zelf. Dit betekent dat ze niet te hoog, maar ook niet te laag moeten zijn. Daarnaast is de uitstraling van de wanden belangrijk: Hoe zien de gevels eruit? Wat is de architectuurstijl? Welke materialen en kleuren hebben ze?
Als architect houd ik me het liefst bezig met het ontwerpen van omgevingen waar oud en nieuw bij elkaar komen en waar ontmoetingen en de gebruiker centraal staan. Kijkend naar een bestaande omgeving zie ik in gedachte, als een filmische laag, een voorstelling van de activiteiten die een plek nieuwe betekenis moeten geven. Ideeën over veranderingen aan een bestaand gebouw volgen dan als vanzelf. Soms tot in detail met materialen en al.
‘Marktplein’
Toen ik in voor het eerst in Siena was, studeerde ik nog ‘stedenbouwkunde’. Daarvoor had ik al een studie landschapsarchitectuur afgerond. Ik ben na mijn studie altijd in dit vak werkzaam gebleven en ik heb nu al 10 jaar een eigen adviesbureau, Buro Hofsteden bv. Een tijd geleden kregen we van de gemeente Bladel de opdracht om een visie te ontwikkelen voor het gebied rondom de Markt in Bladel. Deze visie bevat onder andere spelregels voor nieuwe ontwikkelingen rondom de Markt, zowel op het gebied van stedenbouw en architectuur als de inrichting van de openbare ruimte.
Toen we deze opdracht kregen, gingen we nog specifieker kijken naar hoe de Markt in elkaar stak. We zagen dat de wanden van het plein al best een hoge kwaliteit hadden. Er is in ieder geval architectonisch goed over nagedacht. Daarnaast zitten er ook aantrekkelijke functies rondom het plein: bovengemiddeld veel horeca en ook een paar winkels. Eén van de vier wanden wordt bepaald door het gemeentehuis, wat ook zorgt voor beweging op het plein. Ook op het plein zelf is er sprake van allerlei vormen van ‘leven’. Het plein heet niet voor niks “Markt”. Al eeuwenlang is er sprake van marktgerichte activiteiten en ook nu vinden deze nog wekelijks plaats.
Nieuw pleinontwerp
In het kader van de visie raakte ik ook betrokken bij de herontwikkeling van de voormalige Rabobank, die direct aan de Markt grenst. Er werd besloten dat het gemeenschapshuis van Bladel naar dit gebouw werd verplaatst. Ik zat in de selectiecommissie van de prijsvraag voor het ontwerp voor de nieuwe ‘Den Herd’. In dit proces leerde ik GROUP A kennen, het bureau dat de prijsvraag won. GROUP A heeft een prachtig ontwerp gemaakt voor Den Herd. Tijdens het ontwerpproces heb ik al overleg gehad met GROUP A over de herinrichting van de delen van het plein die aan het gebouw grenzen. Ons bureau heeft al meerdere ontwerpen voor deze delen gemaakt en wij gaan in de komende periode het definitieve ontwerp opstellen.
Atrium als verbinder
Naast een mooie nieuwe wand gaat het vernieuwde gebouw ook zorgen voor nog meer ‘beweging’ op de ‘Markt’. Wij gaan er samen met GROUP A voor zorgen dat dit zoveel mogelijk toegevoegde waarde heeft voor de kwaliteit van het plein. Dit doen we bijvoorbeeld door een ‘rode loper’ aan te leggen. Deze loper wordt niet letterlijk ‘rood’, maar heeft wel dezelfde functie. Hij zal worden uitgevoerd in een afwijkende, luxe bestrating. Dit zorgt ervoor dat de entree van Den Herd goed zichtbaar en uitnodigend is. Daarnaast zullen we fraaie verlichting gaan toepassen, die de sfeer en het uitnodigende karakter ondersteunt.
De komende maanden gaan we samen met het Projectteam Den Herd-gemeente onze voorstellen voor de herinrichting van de omgeving van het nieuwe gemeenschapshuis verder uitwerken. We gaan onze ideeën vervolgens bespreken met de (directe) omgeving van bewoners, ondernemers, horeca en het Centrummanagement Bladel.
Door ons gezamenlijke ontwerp wordt de Markt een nóg beter plein. De Markt gaat steeds meer op Piazza del Campo lijken. We gaan er dan ook voor dat Bladel in de nabije toekomst het ‘Siena van De Kempen’ gaat worden! Komt u daar ook ‘vakantie vieren’?